2016.10.13 – Odsłonięcie tablicy upamiętniającej Jana Łyska, Franciszka Kuboka i Pawła Starzyka

Chwała Bohaterom.

Kapitan Jan Łysek – nauczyciel i kierownik Szkoły Ludowej w Jaworzu (1911-1914); podporucznik Franciszek Kubok– nauczyciel Publicznej Szkoły Powszechnej w Jaworzu Średnim; Paweł Starzyk– nauczyciel i kierownik Publicznej Szkoły Powszechnej w Jaworzu Średnim, działał w ruchu oporu.

Oto nazwiska bohaterów poległych na polu chwały, które zostały zapisane na tablicy pamiątkowej umieszczonej na budynku Publicznego Przedszkola nr 2 w Jaworzu Średnim. Tablica została odsłonięta 13 października, a podczas uroczystości nie zabrakło głównych inicjatorów wydarzenia: Ryszarda Stanclika prezesa TMJ oraz przedstawicieli towarzystwa, współinicjatorów ze Społecznej Rady Ochrony i Odnowy Zabytków z Jaworza wraz z prezesem Jerzym Kuklą,  Leopolda Kłody prezesa PTE, który przybliżył biogramy bohaterów, prof. Kazimierza Starzyka bliskiego krewnego Pawła Starzyka, przedstawicieli władz Gminy Jaworze oraz Rady Gminy Jaworze, a także stowarzyszeń samorządowych. Warto przypomnieć, że w tym samym miejscu 5 listopada 1935 roku w 20- stą rocznicę śmierci kpt. Jana Łyska odsłonięto tablicę pamiątkową, inicjatorami tego wydarzenia byli wówczas Paweł Starzyk kierownik szkoły oraz prezes Macierzy Szkolnej Jan Krehut.

Pomysł odnowienia i ponownego umieszczenia tablicy  pojawił się w setną rocznicę powstania pierwszej polskiej szkoły w Jaworzu Średnim, Szkoły Towarzystw Ludowych. Obok nazwiska kapitana Jana Łyska umieściliśmy także nazwiska dwóch nauczycieli niegdysiejszej placówki, którzy zginęli podczas II Wojny Światowej Franciszka Kuboka i Jana Starzyka- mówił Ryszard Stanclik. Blisko cztery lata trwały zabiegi w IPN – nie, aby uzyskać zgodę na umieszczenie tablicy.

W 2014 roku zgodę otrzymaliśmy, ale niestety zmiany na stanowiskach kierowniczych w IPN-ie spowodowały, że ponownie musieliśmy wszystkie zabiegi zaczynać od początku, jednak najważniejsze jest to, że się udało- dodał z dumą prezes Towarzystwa Miłośników Jaworza.

Jaworzańscy radni 9 września podjęli uchwałę na mocy, której tablica pamiątkowa ponownie została umieszczona na budynku niegdysiejszej szkoły Towarzystw Szkół Ludowych, obecnie Publicznego Przedszkola nr 2 w Jaworzu.

W 1939 tablica została zniszczona, chciano abyśmy my Polacy zapomnieli o historii polskości tej ziemi. […] jestem dumny, jako wójt tej gminy, że mogę tutaj dzisiaj być i uczestniczyć w tej uroczystości- powiedział wójt Radosław Ostałkiewicz.

Prof. Kazimierz Starzyk nie krył wzruszenia wspominając swego wuja Pawła Starzyka, który z Jaworzem był związany przez całą dekadę lat trzydziestych.

Ta uroczystość z  jednej strony jest wspomnieniem rodzinnym, z drugiej strony przypomnieniem ogromnego dorobku, który jest związany z działalnością mojego wujka. Zarówno jeśli chodzi o nauczanie- bo był znakomitym dydaktykiem, jak i o działalność społeczną oraz wojskową- stwierdził prof. Starzyk

W imieniu rodziny pragnę złożyć serdeczne podziękowania na ręce władz Jaworza za zaproszenie na tę uroczystość, to zaszczyt być tutaj. Przede wszystkim pragnę podziękować Ryszardowi Stanclikowi prezesowi Towarzystwa Miłośników Jaworza za inicjatywę, Leopoldowi Kłodzie za napisanie bardzo dobrego artykułu do tyczącego stulecia szkoły, a władzom gminy za wszelkie wsparcie tej pięknej inicjatywy- skonkludował Kazimierz Starzyk.

Przygotowała

Agata Jędrysko