2017.12.10 – Edward Golonka – Ratownictwo górskie

GOPR WCZORAJ I DZIŚ.

Tematem ostatnich w 2017r. posiad było ratownictwo górskie. Edwarda Golonka i Ryszard Kurowski opowiedzieli i przedstawili na filmie historię i dzień  dzisiejszy działalności GOPR-u.

Edward Golonka jest mieszkańcem Jaworza, długoletnim pracownikiem (od 1976 roku) Sekcji Beskidzkiej Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego z siedzibą w Szczyrku.

Ratownictwo górskie – działania związane z prowadzeniem akcji ratowniczych w terenie górskim, poszukiwanie zaginionych osób, udzielanie pomocy medycznej ofiarom wypadków, transport poszkodowanych do miejsc gdzie można im udzielić pełnej pomocy medycznej; również działania prewencyjne związane z informowaniem o zagrożeniach, niebezpieczeństwie lawin i spodziewanych załamaniach pogody.

Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR) – organizacja prowadząca akcje ratownicze, szkolenia i zapobiegająca wypadkom na terenach górskich Polski powstało w 1952 r.w Zakopanem. 15 września tamtego roku przyjęty został regulamin i określona struktura GOPR. W struktury te zostało wówczas także włączone Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe. GOPR obecnie, tak jak działający niezależnie TOPR, jest organizacją zamkniętą, czyli aby zostać ratownikiem GOPR-u, trzeba przejść intensywne szkolenie oraz testy i egzaminy kwalifikacyjne, które sprawdzają nie tylko umiejętności teoretyczne takie jak wiedza medyczna oraz topografia terenu, ale także kondycję fizyczną, umiejętność jazdy na nartach, itp. Ratownicy GOPR-u pełnią 24-godzinne dyżury przez wszystkie dni w roku w swoich stacjach ratunkowych. Umieszczone są one zazwyczaj przy schroniskach, większych stacjach narciarskich oraz miejscach natężonego ruchu turystycznego. Ratownicy dzięki sponsorom korzystają dzisiaj z nowoczesnego sprzętu ratowniczego, który znacznie usprawnia ich pracę, np. samochody terenowe, quady, skutery śnieżne, detektory lawinowe, GPS-y, itp. Ratowników GOPR-u można łatwo rozpoznać dzięki charakterystycznym strojom – czerwonym lub czerwono-niebieskim polarom, kurtkom, spodniom. Na stroju widnieje owalny symbol z błękitnym krzyżem pośrodku lub sam krzyż bezpośrednio na ubraniu wraz z podpisem GOPR. Na lewym ramieniu okalający, poziomy biało-niebiesko-biały pas.

Obecnie GOPR tworzy 7 grup regionalnych:

• Bieszczadzka
• Krynicka
• Podhalańska
• Jurajska
• Beskidzka
• Wałbrzysko-Kłodzka
• Karkonoska

Działalność ratownicza na terenie Beskidu Śląskiego i Żywieckiego rozpoczęła się w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku, w ramach funkcjonowania Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (PTT) i Beskidenferein. W roku 1930 powstało Krakowskie Towarzystwo Krzewienia Narciarstwa i wraz z Polskim Związkiem Narciarskim (PZN), na terenie polskich gór, zaczęło tworzyć sieć stacji ratowniczych wyposażonych w odpowiedni sprzęt ratowniczy i medykamenty. W Beskidach, pierwsze takie stacje, powstały na przełomie lat 1933 i 1934 na Hali Miziowej pod Pilskiem oraz na Markowych Szczawinach pod Babią Górą. W lutym 1937 roku powstał Związek Babiogórskiego Pogotowia Ratunkowego przy Komisji Klimatycznej w Zawoji, który to do czasów II Wojny Światowej był głównym organizatorem ratownictwa w masywie Babiej Góry. II Wojna Światowa zniszczyła cały dorobek ratownictwa beskidzkiego. W latach od 1947 do 1952 Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR) zorganizowało kursy ratownictwa górskiego w Beskidach. Dnia 25 listopada 1952 roku powstało Beskidzkie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (BOPR). Ostatecznie, na koniec roku 1952, na Walnym Zjeździe Delegatów TOPR, oraz powstałych kolejno organizacji regionalnych pogotowia górskiego w Polsce, utworzono jednolitą organizację Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR), zrzeszającą wszystkie grupy regionalne w całej Polsce. W Beskidach powstała wówczas Grupa Beskidzka GOPR, która działa do dnia dzisiejszego, jako jedna z siedmiu grup regionalnych GOPR.

Beskidzka Grupa GOPR w sezonie zimowym utrzymuje 47 stacji ratunkowych, z czego 5 stacji jest czynnych cały rok i przez całą dobę (są to stacje SR Klimczok, SR Hala Miziowa, SR Markowe Szczawiny, SR Brenna Węgierski i SR Czantoria). Grupa Beskidzka GOPR jest jedną z 7 grup regionalnych Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Działa na obszarze 2160 km2 położonym w Beskidzie Śląskim, Żywieckim, Małym i Makowskim. W ramach granic wyżej wymienionego obszaru znajduje się 1450,1 km szlaków turystycznych, w tym 532,5 km w Beskidzie Śląskim, 323,4 km w Beskidzie Małym, 594,2 km w Beskidzie Żywiecki i Makowskim. W kontekście administracji państwowej, teren Grupy obejmuje: województwo śląskie w powiatach: Cieszyńskim, Bielskim i Żywieckim, województwa małopolskiego w powiatach: Wadowickim, Suskim i Nowotarskim. Organizacyjnie Grupa Beskidzka dzieli się na 6 sekcji operacyjnych: Cieszyn, Bielsko-Biała, Szczyrk, Wadowice, Żywiec oraz Babia Góra.

Dyżury ratownicze pełnione są w następujących miejscach:

Szczyrk – całoroczny

Klimczok – całoroczny

Hala Miziowa – całoroczny

Markowe Szczawiny – całoroczny

Przysłop – sobotnio-niedzielny

Leskowiec – sobotnio-niedzielny

Czantoria – sobotnio-niedzielny

Hala Lipowska – sezonowo

Magurka Wilkowicka – sezonowo

Przegibek Żywiecki – sezonowo

Obecnie Grupa Beskidzka GOPR zrzesza 451 osób, w tym 282 ratowników ochotników, 21 ratowników zawodowych, 50 kandydatów oraz 98 ratowników pozasłużbowych.

W sezonie zimowym Grupa Beskidzka GOPR świadczy komercyjne usługi ratownicze na 30 zorganizowanych ośrodkach narciarskich, znajdujących się na terenie działania Grupy.

Na następne posiady zapraszamy Państwa do Galerii pod Groniem w Jaworzu w dniu 14.01.2018r. na godzinę 15.00. Profesor Daniel Kadłubiec zapozna słuchaczy z kolejnymi ciekawymi zagadnieniami dotyczącymi Śląska Cieszyńskiego i omówi nowo wydaną książkę.

Marcin Biłek