2024.02.18 – Daniel Kadłubiec – Mały leksykon kultury Śląska Cieszyńskiego

20 lutego 2024

MAŁY LEKSYKON

W dniu 1 lutego 2024 r. odbyły się posiady, na których gościliśmy profesora nauk humanistycznych Daniela Kadłubca.

Pan Profesor studia slawistyczne z tytułem magistra ukończył w 1960 roku na Uniwersytecie Karola w Pradze, a tematem jego pracy były bajki śląskie. Na tym uniwersytecie doktoryzował się w 1968 roku, w 1988 – habilitował się, a tytuł profesora uzyskał w 1994r. Oprócz pracy na różnych uczelniach w Republice Czeskiej, działał naukowo i organizacyjnie w Polsce. W cieszyńskiej filii Uniwersytetu Śląskiego organizował kierunek etnologiczny, kierował również Radą Programową Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”, a do emerytury Zakładem Antropologii i Folklorystki na Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej.

Na naszych posiadach Pan Profesor wielokrotnie prezentował swoje książki, a w dniu 18 lutego opowiadał o „Małym Leksykonie kultury ludowej Śląska Cieszyńskiego – kultura duchowa”. Zawartość „Leksykonu” jest bardzo bogata. Pierwsza część jest językowa – zawiera informacje o fonetyce, deklinacji i składni gwary, Następny rozdział poświęcony jest pieśni i prozie ludowej. Kolejny rozdział to informacje o tradycji obrzędowej, legendach, bajkach, podaniach, humorze. W następnych to – pieśni, tańce i stroje ludowe, festiwale folklorystyczne i cieszyński rok w tradycji obrzędowo – zwyczajowej.

Pracę nad leksykonem prof. Kadłubiec prowadził od lutego 2023 r. ale jest ona wynikiem kilkudziesięcioletniego zdobywania wiedzy o folklorze Ziemi Cieszyńskiej. Opowiadając o książce profesor najpierw opowiedział nam, czym jest Śląsk Cieszyński, jak rozwijało się Księstwo Cieszyńskie i jakie miało znaczenie dla formowania naszej kultury.

Leksykon powstał po to, aby w zwięzłej i hasłowej pokazał obraz tego, co odziedziczyliśmy po przodkach i żeby Ziemia Cieszyńska zachowała swoją indywidualność.

W przygotowaniu jest drugi tom leksykonu, który będzie zawierał kulturę materialną, artystyczną, a także słownik gwarowy z odpowiednikami polskimi i czeskimi. Pan Profesor o wszystkim opowiadał w typowy dla siebie sposób – z wielkim polotem i humorem.

Na koniec spotkania można było kupić pięknie wydany „Leksykon” i przy kawie i kołoczu podyskutować na jego temat.

Grażyna Matwiejczyk